چهارشنبه ۲۱ دی ۰۱ | ۱۹:۱۷ ۱۰ بازديد
مطابق ضابطه مجازات اسلامی و نیز تعاریف دینی جنس یا این که مبلغی میباشد که به منجر کشتن آدم یا این که نقص عضو به هر کس صدمه چشم میباشد یا این که به جا ماندگان وی پرداخت میشود. همینطور بر پایه ی تعاریف حقوقی دیه کیفر نقدی میباشد که از جنایتکار به عایدی مجنی‌علیه یا این که قائم جایگاه وی گرفته خواهد شد. ترازو دیه از سوی شارع (دادگاه) برای جنایت رقم خورده‌میباشد. واحد سنجش دیه در آئین اسلام برای مرد و زن مسلمان و مردان و زنان بقیه آیین‌های آسمانی متعدد میباشد. اگر نیاز به شکوائیه و دادخواست حقوقی مربوط به دیه می باشید به وبسایت دادسمین دانلود فایل حقوقی و اداری مراجعه کنید.
در تعریف و تمجید حقوقی چهار ماه قمری ذی القعده، ذی‌الحجه، محرم و رجب ماه‌های حرام میباشند. در‌این چهار ماه -به‌جز برای پشتیبانی- مبارزه کنار نهاده می گردد و دیه ارتقاء می یابد. مقصود از این شغل ساخت‌و‌ساز امنیت برای عده ای میباشد که می خواهند به حج بروند یا این که کسب و کار نمایند و به تندرست به شهر خویش برگردند. این سنت، از پیش از اسلام ارثیه میباشد.
مبنی بر لحاظ فقه اسلامی، واحد سنجش دیه یک مرد مسلمان، بر پایه ی یکی‌از این شش ترازو ۱۰۰۰ گوسفند، ۲۰۰ گاو، ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ دست حله یمنی، ۱۰۰۰ دینار طلا و جواهرات، یا این که ۱۰۰۰۰ درهم نقره گزینش میگردد.
تفاوت دیه زن و مرد
اکثر فق‌ها بر نصف بودن دیه قتل زن نسبت به مرد اجماع دارا هستند و داعیه گردیده که در باب این دستور میان فقهای شیعه و فقهای اهل سنت رخداد حیث وجود دارااست. صاحب و مالک جواهر می گوید: گونه های و اختلافی خیر در نص و خیر در فتوا بر نصف بودن دیه زن نسبت به مرد نیست. اجماع بر این دستور قائم میباشد و خبر ها مستفیض یا این که پی درپی نیز در‌این باب وجود داراست بلکه مسلمین بر این دستور متفقند.
فقهای اهل سنت نیز عموماً همین حیث را دارا هستند و آن را تحت عنوان یک فرمان گزینه واقعه نقل کرده‌اند. عبدالقادر عوده در کتاب التشریع الجنائی می گوید: «فق‌ها بر این دستور رخداد دارا‌هستند که دیه زن نصف دیه مرد میباشد».
در فقه اسلام که مبنای ضابطه مجازات اسلامی در کشور‌ایران میباشد، دیه به قتل یا این که جرح غیر عمدی وابستگی میگیرد، البته در شکل عمد هم ممکن میباشد، البته دم یا این که مجنی‌علیه از قصاص بگذرد و به تصاحب کردن دیه راضی خواهد شد که در این‌حالت قصاص به دیه تبدیل میگردد. «قتل عمد موجب قصاص میباشد لکن با رضایت، البته دم و قتل کننده به مقدار دیه کامله یا این که کمتر یا این که زیادتر از آن تبدیل می گردد».
پرداخت دیه بر عهده شخص تقصیرکار میباشد و در حالتی‌که او فوت کرده باشد از ماترک او پرداخت می شود. ولی امروزه چنانچه که تصادف با خودرو شکل گیرد پرداخت دیه برعهده کمپانی‌های بیمه‌گر می باشد.
همینطور در مواقعی پرداخت دیه کشته‌شدگان را حکومت کشور ایران بر عهده می گیرد مثلا در هنگامی‌که فرد یا این که عده ای در تاثیر ازدحام کشته/زخمی‌شوند یا این که جسد مقتولی در خیابان و اماکن همگانی پیدا گردد و نتوان این قتل را به کسی نسبت بخشید، دیه از بیت‌المال پرداخت میشود و فرقی نمی‌نماید متوفی بر تاثیر قتل عمد مورد قتل واقع شده باشد یا این که قتل غیر عمد. (مثل واقعه رانندگی) در‌صورتی‌که مراجع انتظامی قتل را عمد تشخیص دهند، در صورتیکه تقصیرکار یا این که آدم کش در نزد مراجع قضایی شناخته نشود، ورثه دیه فرد را از دولت اخذ می‌نمایند؛ یا این که در حالتی‌که قتل کننده بعد از مرگش شناسایی خواهد شد، بعد از مرگ قصاص به دیه تبدیل گردیده که بایستی از اموال برجای ما‌نده از او پرداخت گردد و در شرایطی که مالی نداشته باشد از اموال نزدیکترین قبیله او و در صورتی خویشاوندی نداشت یا این که آن ها وسع پرداخت آن را نداشتند، (اعسار آن ها اثبات شد) حکومت پرداخت آن را به دولت واگذار می‌کند.
در مواقعی که بعداز پرداخت دیه از جانب دولت، قتل کننده شناسایی گردد، ملزم میباشد دیه را به بیت‌المال برگرداند. این حکم مشمول عابران پیاده‌ای که از محل ممنوع عبور اشخاص پیاده در خیابان‌ها و بزرگراه‌ها عبور می‌نمایند و با خودروی دارنده سرعت مجاز واکنش کرده و کشته می شوند و راننده حاضر یا این که متواری شده است، نیست و دیه‌ای به خانواده این تیم از مقتولین وابستگی نمی‌گیرد.
قتل یا این که جرح یا این که نقص عضو که به صورت خطای محض واقع می شود و آن در صورتیکه میباشد که جانی خیر قصد جنایت نسبت به مجنی علیه را داشته باشد خیر درصدد اعمال عملی بوده میباشد که مورد قتل واقع شده را بکشد، مانند آن که تیری را به قصد شکاری رها و به فردی عکس العمل نماید و آن فرد کشته خواهد شد.
قتل یا این که جرح یا این که نقص عضو که به صورت خطای مشابه عمد واقع می گردد و آن اگر میباشد که جانی قصد فعلی را که نوعاً باعث جنایت نمی شود داشته باشد.
مواقعی از جنایت عمدی که قصاص در آنها روا وجود ندارد.
موازی ضابطه مجازات، جنایت‌های عمدی و شبه‌عمدی روانی و نابالغ به منزله خطای محض میباشد؛ همینطور درصورتی که فردی کسی را به باور قصاص یا این که به اعتقادوباور مهدورالدم بودن به قتل برساند و این فرمان بر دادگاه اثبات خواهد شد، قتل به منزله خطای مشابه عمد میباشد.
وابستگی دیه به ارث
موازی ضابطه مجازات اسلامی دیه به ارث میرسد. یعنی زمانی فردی کشته گردد و موازی ضابطه، اما دم تقاضای اخذ دیه نمایند، این دیه به مجموع وراث کشته شده به جز فامیل مادری او ارث می رسد آن هم به به عبارتی طرز‌ای که سایر اموال او در بین وراث تقسیم می گردد. این را نیز بدانید که هنگامی چندین نفر در قتلی دست داشته باشند همگی افردی که درین جرم سهیم بوده‌اند در پرداخت دیه نیز سهم دار میباشند و به صورت معادل بایستی سهم خویش را از رقم دیه پرداخت نمایند.
غلیظ شدن دیه
دیه هم ممکن میباشد غلیظ گردد. افزون بر آن در اسلام بعضی جای ها و فرصت‌ها حرمت خاصی دارااست و مسلمان ها حق ندارند در آن مجال و جای به کسی جراحت برسانند و در شکل بروز آن، مشقت بار‌خیس مجازات می گردند و به عبارت حقوقی، جریمه آنان تغلیظ یا این که تشدید می گردد. در ضابطه مجازات این گزینه مشمول ۴ ماه قمری می شود و درصورتی که کسی در یکی‌از ماه‌های رجب، ذیقعده، ذیحجه و محرم دست به جنایت بزند به رقم دیه پرداختی یک‌سوم اضافه میشود. این آیتم درباره تمامی اشکال قتل صحت می‌نماید.
هم اکنون این پرسش مطرح میشود که در‌حالتی که کسی در ماه معمولی صدمه ببیند، ولی در ماه حرام فوت نماید، یا این که برعکس، دیه چطور انتخاب می شود. این گزینه نیز در ضابطه پیش‌بینی گردیده‌است و پرداخت دیه متعلق بدین میباشد که صدمه وارده و فوت هر دو در یک کدام از ماه‌های حرام یا این که در بقاع مکه واقع گردیده باشند. یعنی به صورت نمونه صدمه در ماه رجب وارد آمده و آسیب دیده در به عبارتی ماه فوت نماید؛ به این ترتیب در صورتیکه صدمه وارده در ماه محرم و فوت شخص در ماه صفر ایفا پذیرد، این دستور موجب تغلیظ قرار نمی‌گیرد. البته در حالتی‌که صدمه در ماه ذیحجه وارد آمده و شخص در ماه محرم فوت کرده‌باشد، دیه تغلیظ و تشدید می گردد.
اینطور وجود ندارد که هنگامی حکم دیه صادر شد، شخص محکوم وقت متعددی برای پرداخت آن داشته باشد بلکه در ضابطه مهلت پرداخت دیه در مورد ها متفاوت از فرصت وقوع قتل مشخص و معلوم گردیده و به ترتیب تحت میباشد:
دیه قتل عمد بایستی در کاسه 1سال پرداخت گردد.
دیه قتل مشابه عمد پیاله دو سال محکوم می بایست دیه را بپردازد.
در خطای محض این مهلت به سه سال ارتقاء مییابد.
نکته اینکه این مقطع‌ها رسمی می باشند و در صورتیکه که طرفین راز تاریخ دیگری توافق نمایند از دید ضابطه منعی ندارد. ولی این را نیز به خیال داشته باشید که در قتل خطای محض، متهم بایستی هر سال یک سوم دیه را بپردازد.
با اعتنا به ارتقاء نرخ ارز و بها بعضی جنس‌های مشتمل بر پرداخت دیه، بعضی حاشیه ها درخصوص ارتقا شایان توجه نرخ دیه در سال ۱۳۹۸ مطرح شد. این گمانه‌ها با کلام‌های یک کدام از رده‌های قضایی ایران در روز ۱۳ اسفند سال ۱۳۹۷ نقطه پایان یافت.
در همین مسئله حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای، نائب رئیس اولیه قوه قضاییه در کناره جلسه روز دو شنبه مسئولان خوب قضایی در توده خبرنگاران اعلام‌کرد: یک کدام از موضوعاتی که در گردهمایی امروز مسئولان بهتر قضایی مطرح شد مشاجره دیه بود. او خاطر نشان نمود: همان گونه که عموم عزیز اگاهی دارا‌هستند طبق ضابطه مدیریت دستگاه قضایی اولِ هر سال بایستی مبلغ دیه را گزینش و اعلام نماید، [ولی]این سال خیلی از مسئولان ذیربط و نیز مدیر مجموع بیمه مرکزی تقاضا داشتند که‌این گزینش ترازو دیه در جهت تسهیل کارها عموم و تفاهم نامه‌هایی که میخواهند انعقاد نمایند هر چه زودتر اعلام خواهد شد، براین اساس در گرد هم آیی امروز مشاجره دیه آیتم تفحص قرار گرفت.
اژه‌ای درپی به برگزاری نشستی مقدماتی به خواسته انتخاب نرخ دیه در روز قبل با حضور ۱۵ نفر از کارشناسان ذیربط، اذعان کرد: فیض آن جلسه در گردهمایی امروز مطرح شد و نهایتاً مقرر شوید که دیه یک مرد مسلمان در سال نو ۲۷۰ میلیون تومان برای ماه‌های غیرحرام باشد که ولی طبیعتا یک سوم همین مبلغ برای ماه‌های حرام به‌این مبلغ اضافه میگردد.
ماه های حرام
در تعریف و تمجید حقوقی چهار ماه قمری ذی القعده، ذی‌الحجه، محرم و رجب ماه‌های حرام میباشند. در‌این چهار ماه -به‌جز برای پشتیبانی- مبارزه کنار نهاده می گردد و دیه ارتقاء می یابد. مقصود از این شغل ساخت‌و‌ساز امنیت برای عده ای میباشد که می خواهند به حج بروند یا این که کسب و کار نمایند و به تندرست به شهر خویش برگردند. این سنت، از پیش از اسلام ارثیه میباشد.
نرخ دیه در اسلام
مبنی بر لحاظ فقه اسلامی، واحد سنجش دیه یک مرد مسلمان، بر پایه ی یکی‌از این شش ترازو ۱۰۰۰ گوسفند، ۲۰۰ گاو، ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ دست حله یمنی، ۱۰۰۰ دینار طلا و جواهرات، یا این که ۱۰۰۰۰ درهم نقره گزینش میگردد.
تفاوت دیه زن و مرد
اکثر فق‌ها بر نصف بودن دیه قتل زن نسبت به مرد اجماع دارا هستند و داعیه گردیده که در باب این دستور میان فقهای شیعه و فقهای اهل سنت رخداد حیث وجود دارااست. صاحب و مالک جواهر می گوید: گونه های و اختلافی خیر در نص و خیر در فتوا بر نصف بودن دیه زن نسبت به مرد نیست. اجماع بر این دستور قائم میباشد و خبر ها مستفیض یا این که پی درپی نیز در‌این باب وجود داراست بلکه مسلمین بر این دستور متفقند.
فقهای اهل سنت نیز عموماً همین حیث را دارا هستند و آن را تحت عنوان یک فرمان گزینه واقعه نقل کرده‌اند. عبدالقادر عوده در کتاب التشریع الجنائی می گوید: «فق‌ها بر این دستور رخداد دارا‌هستند که دیه زن نصف دیه مرد میباشد».
دیه در کشور‌ایران
در فقه اسلام که مبنای ضابطه مجازات اسلامی در کشور‌ایران میباشد، دیه به قتل یا این که جرح غیر عمدی وابستگی میگیرد، البته در شکل عمد هم ممکن میباشد، البته دم یا این که مجنی‌علیه از قصاص بگذرد و به تصاحب کردن دیه راضی خواهد شد که در این‌حالت قصاص به دیه تبدیل میگردد. «قتل عمد موجب قصاص میباشد لکن با رضایت، البته دم و قتل کننده به مقدار دیه کامله یا این که کمتر یا این که زیادتر از آن تبدیل می گردد».
مسئول پرداخت دیه
پرداخت دیه بر عهده شخص تقصیرکار میباشد و در حالتی‌که او فوت کرده باشد از ماترک او پرداخت می شود. ولی امروزه چنانچه که تصادف با خودرو شکل گیرد پرداخت دیه برعهده کمپانی‌های بیمه‌گر می باشد.
همینطور در مواقعی پرداخت دیه کشته‌شدگان را حکومت کشور ایران بر عهده می گیرد مثلا در هنگامی‌که فرد یا این که عده ای در تاثیر ازدحام کشته/زخمی‌شوند یا این که جسد مقتولی در خیابان و اماکن همگانی پیدا گردد و نتوان این قتل را به کسی نسبت بخشید، دیه از بیت‌المال پرداخت میشود و فرقی نمی‌نماید متوفی بر تاثیر قتل عمد مورد قتل واقع شده باشد یا این که قتل غیر عمد. (مثل واقعه رانندگی) در‌صورتی‌که مراجع انتظامی قتل را عمد تشخیص دهند، در صورتیکه تقصیرکار یا این که آدم کش در نزد مراجع قضایی شناخته نشود، ورثه دیه فرد را از دولت اخذ می‌نمایند؛ یا این که در حالتی‌که قتل کننده بعد از مرگش شناسایی خواهد شد، بعد از مرگ قصاص به دیه تبدیل گردیده که بایستی از اموال برجای ما‌نده از او پرداخت گردد و در شرایطی که مالی نداشته باشد از اموال نزدیکترین قبیله او و در صورتی خویشاوندی نداشت یا این که آن ها وسع پرداخت آن را نداشتند، (اعسار آن ها اثبات شد) حکومت پرداخت آن را به دولت واگذار می‌کند.
در مواقعی که بعداز پرداخت دیه از جانب دولت، قتل کننده شناسایی گردد، ملزم میباشد دیه را به بیت‌المال برگرداند. این حکم مشمول عابران پیاده‌ای که از محل ممنوع عبور اشخاص پیاده در خیابان‌ها و بزرگراه‌ها عبور می‌نمایند و با خودروی دارنده سرعت مجاز واکنش کرده و کشته می شوند و راننده حاضر یا این که متواری شده است، نیست و دیه‌ای به خانواده این تیم از مقتولین وابستگی نمی‌گیرد.
جرائم دربرگیرنده دیه
قتل یا این که جرح یا این که نقص عضو که به صورت خطای محض واقع می شود و آن در صورتیکه میباشد که جانی خیر قصد جنایت نسبت به مجنی علیه را داشته باشد خیر درصدد اعمال عملی بوده میباشد که مورد قتل واقع شده را بکشد، مانند آن که تیری را به قصد شکاری رها و به فردی عکس العمل نماید و آن فرد کشته خواهد شد.
قتل یا این که جرح یا این که نقص عضو که به صورت خطای مشابه عمد واقع می گردد و آن اگر میباشد که جانی قصد فعلی را که نوعاً باعث جنایت نمی شود داشته باشد.
مواقعی از جنایت عمدی که قصاص در آنها روا وجود ندارد.
موازی ضابطه مجازات، جنایت‌های عمدی و شبه‌عمدی روانی و نابالغ به منزله خطای محض میباشد؛ همینطور درصورتی که فردی کسی را به باور قصاص یا این که به اعتقادوباور مهدورالدم بودن به قتل برساند و این فرمان بر دادگاه اثبات خواهد شد، قتل به منزله خطای مشابه عمد میباشد.
وابستگی دیه به ارث
موازی ضابطه مجازات اسلامی دیه به ارث میرسد. یعنی زمانی فردی کشته گردد و موازی ضابطه، اما دم تقاضای اخذ دیه نمایند، این دیه به مجموع وراث کشته شده به جز فامیل مادری او ارث می رسد آن هم به به عبارتی طرز‌ای که سایر اموال او در بین وراث تقسیم می گردد. این را نیز بدانید که هنگامی چندین نفر در قتلی دست داشته باشند همگی افردی که درین جرم سهیم بوده‌اند در پرداخت دیه نیز سهم دار میباشند و به صورت معادل بایستی سهم خویش را از رقم دیه پرداخت نمایند.
غلیظ شدن دیه
دیه هم ممکن میباشد غلیظ گردد. افزون بر آن در اسلام بعضی جای ها و فرصت‌ها حرمت خاصی دارااست و مسلمان ها حق ندارند در آن مجال و جای به کسی جراحت برسانند و در شکل بروز آن، مشقت بار‌خیس مجازات می گردند و به عبارت حقوقی، جریمه آنان تغلیظ یا این که تشدید می گردد. در ضابطه مجازات این گزینه مشمول ۴ ماه قمری می شود و درصورتی که کسی در یکی‌از ماه‌های رجب، ذیقعده، ذیحجه و محرم دست به جنایت بزند به رقم دیه پرداختی یک‌سوم اضافه میشود. این آیتم درباره تمامی اشکال قتل صحت می‌نماید.
صدمه و فوت در یک ماه
هم اکنون این پرسش مطرح میشود که در‌حالتی که کسی در ماه معمولی صدمه ببیند، ولی در ماه حرام فوت نماید، یا این که برعکس، دیه چطور انتخاب می شود. این گزینه نیز در ضابطه پیش‌بینی گردیده‌است و پرداخت دیه متعلق بدین میباشد که صدمه وارده و فوت هر دو در یک کدام از ماه‌های حرام یا این که در بقاع مکه واقع گردیده باشند. یعنی به صورت نمونه صدمه در ماه رجب وارد آمده و آسیب دیده در به عبارتی ماه فوت نماید؛ به این ترتیب در صورتیکه صدمه وارده در ماه محرم و فوت شخص در ماه صفر ایفا پذیرد، این دستور موجب تغلیظ قرار نمی‌گیرد. البته در حالتی‌که صدمه در ماه ذیحجه وارد آمده و شخص در ماه محرم فوت کرده‌باشد، دیه تغلیظ و تشدید می گردد.
مهلت پرداخت دیه
اینطور وجود ندارد که هنگامی حکم دیه صادر شد، شخص محکوم وقت متعددی برای پرداخت آن داشته باشد بلکه در ضابطه مهلت پرداخت دیه در مورد ها متفاوت از فرصت وقوع قتل مشخص و معلوم گردیده و به ترتیب تحت میباشد:
دیه قتل عمد بایستی در کاسه 1سال پرداخت گردد.
دیه قتل مشابه عمد پیاله دو سال محکوم می بایست دیه را بپردازد.
در خطای محض این مهلت به سه سال ارتقاء مییابد.
نکته اینکه این مقطع‌ها رسمی می باشند و در صورتیکه که طرفین راز تاریخ دیگری توافق نمایند از دید ضابطه منعی ندارد. ولی این را نیز به خیال داشته باشید که در قتل خطای محض، متهم بایستی هر سال یک سوم دیه را بپردازد.
دیه سال ۱۳۹۸ در کشور‌ایران
با اعتنا به ارتقاء نرخ ارز و بها بعضی جنس‌های مشتمل بر پرداخت دیه، بعضی حاشیه ها درخصوص ارتقا شایان توجه نرخ دیه در سال ۱۳۹۸ مطرح شد. این گمانه‌ها با کلام‌های یک کدام از رده‌های قضایی ایران در روز ۱۳ اسفند سال ۱۳۹۷ نقطه پایان یافت.
در همین مسئله حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای، نائب رئیس اولیه قوه قضاییه در کناره جلسه روز دو شنبه مسئولان خوب قضایی در توده خبرنگاران اعلام‌کرد: یک کدام از موضوعاتی که در گردهمایی امروز مسئولان بهتر قضایی مطرح شد مشاجره دیه بود. او خاطر نشان نمود: همان گونه که عموم عزیز اگاهی دارا‌هستند طبق ضابطه مدیریت دستگاه قضایی اولِ هر سال بایستی مبلغ دیه را گزینش و اعلام نماید، [ولی]این سال خیلی از مسئولان ذیربط و نیز مدیر مجموع بیمه مرکزی تقاضا داشتند که‌این گزینش ترازو دیه در جهت تسهیل کارها عموم و تفاهم نامه‌هایی که میخواهند انعقاد نمایند هر چه زودتر اعلام خواهد شد، براین اساس در گرد هم آیی امروز مشاجره دیه آیتم تفحص قرار گرفت.
اژه‌ای درپی به برگزاری نشستی مقدماتی به خواسته انتخاب نرخ دیه در روز قبل با حضور ۱۵ نفر از کارشناسان ذیربط، اذعان کرد: فیض آن جلسه در گردهمایی امروز مطرح شد و نهایتاً مقرر شوید که دیه یک مرد مسلمان در سال نو ۲۷۰ میلیون تومان برای ماه‌های غیرحرام باشد که ولی طبیعتا یک سوم همین مبلغ برای ماه‌های حرام به‌این مبلغ اضافه میگردد.
- ۰ ۰
- ۰ نظر
خصوصیت های شایسته ترین وکلای زن